Hoe leer ik meer over vogels?
Algemeen.
Mensen die in het voorjaar het veld in gaan en misschien willen leren om vogels te herkennen of zelfs te gaan inventariseren worden vaak afgeschrikt door een kakafonie aan vogelzang waardoor ze letterlijk “door de bomen het bos niet meer zien”.
Wij “doorgewinterde vogelaars” zijn allemaal op die manier begonnen. Gemiddeld doe je er zo’n 10 jaar over om een behoorlijke ervaring te ontwikkelen. Laat dat je beslist niet ontmoedigen.
Het beste is dan ook om te beginnen met enkele vogels, per jaar en dat elk jaar te herhalen en het aantal steeds iets uit te breiden. Begin bijvoorbeeld met drie vogels die je gemakkelijk kunt herkennen. Dus die een zang hebben die je gemakkelijk kunt onthouden. Een veel voorkomende vogel, zoals de koolmees bijvoorbeeld, heeft zeer veel verschillende geluiden en is niet als “beginners soort” aan te raden. Wel is dat een soort die dichtbij de mensen staat en qua uiterlijk gemakkelijk te herkennen is.
Ga ook vooral mee met ervaren vogelkenners. Je kan dat het beste doen vanaf het vroege voorjaar. Dan zingen er nog niet zoveel vogels tegelijk.
Elk voorjaar worden er door mensen van onze vogelwerkgroep gebieden geïnventariseerd.
Het gezegde: in mei leggen alle vogels een ei, klopt eigenlijk niet. Een goede inventarisatie begint al in januari begin februari. Daarna worden er ongeveer 6 a 10 bezoeken afgelegd waarbij een gebied steeds geheel wordt doorkruist volgens een vaste route.
AANRADERS: Cursussen vogelherkenning
-U kan zich aanmelden via de link links in de marge bij Vogelbescherming voor een gratis cursus vogelherkenning.
-Door het IVN Noord-Midden Achterhoek wordt in samenwerking met gidsen van de Vogelwerkgroep Noord-West Achterhoek gegeven. Aan deze cursus zijn kosten verbonden. U kan zich via de link in de linkermarge aanmelden.
Er zijn veel vogels die je ook in het vroege voorjaar al kan horen zingen. Dat wil niet zeggen dat dit ook broedvogels zijn. Er zijn soorten die hier alleen in de winter verblijven en die bij mooi zacht weer al gaan zingen. In het vroege voorjaar kan je bijvoorbeeld al merels en zanglijsters horen zingen. Dat wil beslist nog niet zeggen dat die vogels dan later op die plaats ook een territorium gaan vestigen en gaan broeden. Vaak zijn het vogels die vanuit Scandinavië hier naartoe zijn getrokken en ook weer zullen vertrekken. Er zijn per vogelsoort datumgrenzen bepaald, dus een periode waarin je mag aannemen dat een zingende vogel ook aan het broeden is. Dus als je een vogel binnen die datumgrenzen hoort zingen in een geschikt territorium, mag je aannemen dat die daar ook een broedterritorium heeft.
Natuurlijk zijn er vogelsoorten die je het hele jaar door in Nederland kunt aantreffen, de zogenaamde standvogels. Maar vergis je niet. De vogels die in Nederland standvogel zijn, worden soms aangevuld met vogels van dezelfde soort die uit Scandinavië wegtrekken en bij ons overwinteren.
Bijvoorbeeld merels, roodborsten, winterkoningen, bepaalde lijstersoorten enz. zijn elders trekvogels en bij ons standvogels. Pas tussen de genoemde datumgrenzen mag je aannemen dat de trekvogels weg zijn en dat alleen de standvogels hier nog zijn.
De laatste jaren is het wel zo dat sommige vogelsoorten steeds vroeger in het jaar beginnen met het broedseizoen, vermoedelijk door de klimaatverandering. Daarom is het belangrijk om meerdere bezoeken aan een gebied te brengen om vast te stellen dat een vogel echt een territorium heeft.
Gun jezelf de tijd, raak niet gefrustreerd en heb vooral plezier in het kijken naar vogels.
O ja; als je het veld in gaat, doe dat vooral vroeg op de dag, bij voorkeur vanaf iets voor zonsopkomst. Het eerste uur zingen vogels het meest intensief, tot zeg maar ongeveer 9 of 10 uur. Soms moet je wel op een andere tijd luisteren. Roodborsten en merels zijn soms beter te inventariseren ’s avonds rond de schemering. Bosuilen inventariseer je vanaf de schemer tot enkele uren daarna.
Ingewikkeld? Ja, maar als je gedurende het voorjaar een gebied goed leert kennen, zie je ook dat een bepaalde vogel steeds op dezelfde plaats zingt.
Vogelwerkgroep Noordwest-Achterhoek